Λικ Μπεσόν: Διαλέγουμε 5 ταινίες του «Γάλλου Σπίλμπεργκ»

Να μην παρανοηθούμε, η διαφορά είναι χαώδης, όμως το είδος του δημιουργού που προσπαθεί να μετατρέψει ένα προσωπικό όραμα σε ελκυστικό θέαμα με αποδέκτη το μεγάλο κοινό, είναι αυτό που μοιράζεται ο σήμερα 66χρονος σκηνοθέτης με τον «δάσκαλό» του.

Κι η αλήθεια είναι πως η πολυπραγμοσύνη και η μεταμόρφωσή του μέσα στα χρόνια από έναν post punk βιντεοκλιπά σε μείζονα φιγούρα του ευρωπαϊκού σινεμά – και αξιοσημείωτη μορφή του παγκόσμιου – επιτείνει αυτή την «Σπίλμπεργκ του φτωχού» παρομοίωση. Η διαφορά είναι πως ο Μπεσόν δεν απόλαυσε ποτέ την κριτική υπεράσπιση και δεν έχει προσπαθήσει ποτέ (ως σήμερα) να κυνηγήσει την βραβευτική καταξίωση, έστω, διακηρύσσοντας καλλιτεχνικά μια κληρονομιά της μεγάλης γαλλικής σχολής περασμένων δεκαετιών.

Από την άλλη, ο Μπεσόν, μετά τον Μπενέξ (που πια κανείς δυστυχώς δεν αναφέρει – κι υπήρξε ωραιότατος σκηνοθέτης) και μαζί με τον Καράξ, συστήνουν την αγία τριάδα των φαντεζίστικων Γάλλων σκηνοθετών του ’80, σκηνοθετών που λάνσαραν ένα σινεμά φόρμας (ελαφρώς ή βαρέως άδικα κατηγορημένου ως σινεμά ανούσιου), παράλληλο με την αγγλική σχολή εκείνης της εποχής των Έϊντριαν Λάιν και Άλαν Πάρκερ. Η κριτική ποτέ δεν αγάπησε αυτό το σινεμά, ίσως γιατί οι επιδράσεις της ποπ κουλτούρας στο σινεμά αυτό νόθευε στα μάτια της την καλλιτεχνική καθαρότητα.

Όπως και να ‘χει ο Μπεσόν, όχι μόνο έχει κάνει αγαπημένες «ταινίες κοινού», μία εκ των οποίων έχει σφραγίσει την γενιά της σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά έχει μετατραπεί σ’ έναν μεγιστάνα του σινεμά όντας παραγωγός και συχνότατα σεναρίστας τεράστιων επιτυχιών που παραδίδει ακόμα και σε άλλους σκηνοθέτες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, της κυοφορίας, της διαρκούς ανησυχίας, της προσπάθειας να βρει την ιδέα που θα πιάσει το μεγάλο κοινό, της παραγωγής (έχει φτιάξει τρεις δικές του εταιρείες!) και της απόστασης κριτικής αποτίμησης και εμπορικής επιτυχίας, ο Μπεσόν έρχεται ακόμα πιο κοντά ίσως τελικά στα αμερικανικά πρότυπά του.

Yπήρξε ένα τρελό πανκ παιδί που αγαπήσαμε στηn πρώτη μας νιότη, είναι ωραίο που κάνει το σινεμά που τον αντιπροσωπεύει, ίσως κάπου μπροστά του να παραμονεύει μια ακόμα ταινία που θα πλησιάσει την πρώτη του δεκαετία.